retro

SIXESIM LECION

Li festivitás ye occasion del otcentennarie del cité capital

Ja ante clocca ot in li matin li publica comensat barrar li stradas ductent al grand plazza de parade, talmen que li policistes havet mult a far por retener it in respectabil distantie. Legionarios e pumperos esset comandat quam auxiliatores por li policie.

Ja on posset vider un policist, forductent un laceron e un fripon, quel esset arrestat quam furtard. Un trincard esset remarcat de un policist, al gaudie de un galoppon de hotel. Un dormion presc restat sub un automobil.

In li sud-front del plazza esset constructet tribunes por li special invitat publica. On videt functionarios de divers institutiones, publicistes e jurnalistes e anc cinematistes. Ye clocca nin e tri quart li central tribune comensat plenar se. Ultra li president e su marita, nascet princessa D. con su can Bolognes, li comissario de policie, li magistrat municipal, li burgomastro Ciennes on videt mult altri distiсt persones. In li diplomatic loge prendet plazze li ambassadores angles, frances, german, chines, japanes, con lor damas, inter illi li marita del amassador italian, li conosset patronessa del societé de protectores de infantes. Inter li deputates del parlamente on remarcat omni fractiones comensante del max revolutionari bolshevistes, till li conosset reactionario M., actionario e companion del chef del Grand Magazin Central, e anc quelc pastores del partie Christian.

Presc precis ye clocca deci comensat li grand parade militari con elegant cavalcada del cavalleristes, inter queles excellet li lanceros. Li chasseros con lor coloristic vestes evocat general sensation. Poy defilat li artilleristes con lor modernissim mortatori apparates. Inter li infanteristes marchat max von li musketeros, flancat pe li jaloneros. Li officeros portat su órdenes, e on posset remarcar, que li pedones esset plu decorat quam li truppes de ingenieros.

Pos li militare defilat li brigade de pumperos e depoy secuet li scoleros de divers institutes son lor directores, preceptores e instructores. Pos illi marchat li professionales: tal’eros, chapeleros, sapateros, barberos, carreteros, carpenteros, mureros, vitreros, ferreros etc. Li ovreros del fabricas ne prendet parte in ti parade, ma li mineros del vicin carbon-miniera esset representat per lor delegates in su original costumes.

Nu secuet li sportiv organisatioines e on posset vider mult conosset championes del foot-ballistes, boxeros, velocipedistes, canotistes etc. In fin secuet un corso de automobilistes e motoristes.

In li vésper in li vast sala municipal esset arrangeat un grand festa, u incontrat se li tot population per su eminent laboratores scientific, politic, artistic e social. Inter li scientistes on posset reconnosser li professores del universitá, li romanist E., li germanist F., e li orientalist M. Omni scienties esset representat, on videt juristes, medicos, inter illi li oculist S., li internist A. e li dentist u. Anc conosset pictores quam li paisagist L., li portretist R. e li aquarellist e aquafortist K. participat al festa. Ta esset anc li sculptor C. con su marita, li famos actressa Lola C. On vide li max different persones in amical conversation: ci un radical socialist fonde se sub li ardent ocules del excentric baronessa S., ta un prestro del metodistes parla con li millionario e bankero M. e li proprietario del grand fabrica de motores, lord Ch. Li charitabil comtessa T. sembla interessar se ye li activitá del conosset calvinistic missionario B., un alt barbon, quel in ti desbarbat témpore es quasi un anachronisme.

Li babillada cessat quande li trio: li pianisto Z., li cellisto Str. e li violinista Senioretta Ilona M. intonat un arie del local compositor G.

Solmen in tard nocte li festa trovat su fine, talmen que li reporteros havet mult a far scrir li rapportes al rect témpore, e li redactores e correctores esset occupat till límite. Criticastros comprensibilmen ne esset content.

Un farm in li subtropic landes

Li farmero amabilmen monstrat nos su possessiones. Sur li corte noi videt a dextri un grand dom. To esset li galliniera, u esset anc anates, ganses e quelc altri avios. Detra ti voliera extedet se un pisciera quel servit solmen quam anguilliera. Trans li bassines esset visibil li grand caffiera e in lontan un piniera. In li horizonte stat blu montes, u esset un rich marmoriera, un ardesiera e altri minieras. Li sómmites esset covrit de nive e glacieres. Del altri látere del corte esset li orangeria con mult tropic plantes e fructieros, bananieros, palmes e exotic flores. Noi eat sur un bell planat via, de un látere de quel extendet se un vast herbiera con bellissim trifolie e anc mult bell flores de camp, queles injoyat li paisage. Ma li farmero tutmen ne esset content con ti malherbe, quam il nominat les. Il haltat e prendet ex li tasca un tabaciere e presentat nos quelc cigares: „Vu ne posse imaginar Vos,“ dit il, „quant me despita li insectes! vu vide ta li pomiera juntet a mi parc. It es presc vivid pro li mult vermes, con queles yo guerrea nu ja quelc annus. Anc li verdi pedicules de folies in mi adjacent pruniera, malgré omni precationes, expande se in un horribil maniere.“

„Esque Vu have forsan formícas?“

„O yes. Ci es pluri formicieras inl i boscage vicin. Illi es tre laboros insectes.“

„Ples notar que jus li formícas cultiva li pedicules, e yo posse solmen consiliar Vos tam rapid quam possibil exterminar omni formicieras. Illi es tre nociv animales in un fructiera.“

Advere! Nu yo va secuer Vor consilie. Ples regardar tra ti clariera, quel aperte nos li vide super li mare. Ta Vu posse vider un cannoniere e du destructores, queles cruza in ti regiones.“

„Quel es ti nave, quel sub segles veni al porto?“

„To es nor seglero, quel aporta nos salpetre por amelioration del terre. It veni del famos nitrieras in Chile.“

Pos har fat un promenada tra li principal branches de su proprietés, li farmero invitat nos in su „garsoniera,“ quam il nominat su hem nu, proque su marita esset in un sanatoria. Quande noi hat sidentat nos in li comod apoyieres, sub li grand castaniero, un servitor aportat sur un tablette un chinesi teiere con tasses. Pos har trincat e restaurat nos un poc, noi eat regardar li industrial institutiones, li spritería, li lavería, sapatería, carpentería e ferrería, u on fat omni ferrin ovres till li max fin ferreríes ornamental. Specialmen sypatic esset to, que on tutmen ne videt forjettat ferral'a, quel talmen desgustant abunda in altri tal ovrerías. Li old forjero con su long albi barbe stat apud li incude avan li foyere con ardent brase illuminant su energic facie, un image del old témpore.


VI. Комментарии

Personal Suffixes

Следующими суффиксами производятся имена существительные, указывающие людей:

-er-

Человек определенной профессии, бизнесмен, реже - человек занимающийся чем-либо случайно или временно:

-ist

(от существительных), сторонник учения -ismus, человек занимающийся видом искусства, спорта, наукой, специалист соответствует русскому -ист:

-or

(от глаголов) рассматривался в уроке III. В общем произволитель действия ср.: laborero = рабочий по профессии и laborator = рабочий в общем, collaborator = сотрудник.

-ario

Лицо имеющее некую внешнюю количественную характеристику или должность в учреждении:

-on

Лицо, которому свойственно некое внутреннее или естественное качество:

А также веще (часто с увеличением):

-ard

Наименование персоны обычно с криминальным или отрицательным значением:

-astro

Лицо с неполноценным качеством, часто презрительное:

-es-

Житель (тж. прилагательное):

-essa

женщина ( по должности или состоянию):

Qualitativ suffixes

При помощи следующих суффиксов образуются существительные означающие характерные качества, состояние и др.:

-ie

Состояние, абстрактность (чаще от прилагательных):

Очень часто корнем является причастие:

Также от существительных:

-tá

Качество в общем: